اين دستورالعمل در زمينه فوريتها و اقدامات اوليه پس از بروز حوادث از سوي سازمان سلامت ايالاتمتحده، سازمان بهداشت جهاني و كميته بينالمللي صليب سرخ تهيه گرديده است.
نظرات ارائه شده، پيشنهادات و كلمات مورد استفاده در اين اثر، الزاماً بيانگر ديدگاهها و مقررات PAHO/ WHO يا اعضاي آنها نميباشد.
تأليف اين اثر توسط بخش كمكهاي انساندوستانه، آژانس توسعه و صلح و امنيت بينالمللي كانادا (HAPS/ CIDA)، دفتر همكاريهاي بينالمللي آمريكا در حوادث (OFDA/ USAID)، بخش توسعه همكاريهاي بينالمللي انگليس (DFID) و دفتر كمكهاي انساندوستانه كميسيون اروپايي (ECHO) تهيه شده است.
اين اثر با كسب مجوز از PAHO توسط مركز تحقيقات ژنتيك انساني كوثر در ايران ترجمه و با هزينه مشترك از سوي دفتر نمايندگي كميته بينالمللي صليب سرخ در ايران و مركز تحقيقات ژنتيك انساني كوثر به چاپ رسيده است.
مديريت و رسيدگي به اجساد قربانيان، يكي از معضلات و مشكلات اصلي در مواجهه با فجايع، بويژه حوادث طبيعي مرگبار ميباشد. با وجود آن كه مجامع بشردوستانه در طي بيست سال گذشته، با چنين چالشهايي درگير بودهاند، ولي فاجعه انساني ناشي از حادثه سونامي در جنوب آسيا در سال 2004 ميلادي كه منجر به مرگ افراد بيشماري گرديد، محدوديت و ضعفها، در برخورد با اين گونه حوادث را آشكار نمود. همچنين وقوع حوادث عظيم ديگر در سال 2005 مانند توفان كاترينا در ايالاتمتحده، توفان استَن در آمريكاي مركزي و زلزله در شمال پاكستان و هند، ضرورت هر چه بيشتر تهيه و تدوين راهنماي اجرايي و عملي در مواجهه با چنين بحرانهايي را آشكارتر ساخت.
در پي وقوع حوادث طبيعي، مديريت و رسيدگي به اجساد قربانيان، بر عهده مقامات محلي ميباشد، بنابراين مسئوليت اقدامات فوري در اين زمينه را جمعيتها و سازمانهاي محلي بردوش ميگيرند. عدم برخورداري از مشاوره و دسترسي به نقطهنظرات تخصصي و نداشتن برنامه، به هنگام مواجهه با تلفات بيشمار انساني، موجب تشديد وخامت اوضاع شده و اغلب منجر به آشفتگي در امر مديريت و رسيدگي به اجساد قربانيان ميگردد.
چنين امري بديهي است، زيرا نحوه برخورد و رسيدگي به اجساد جانباختگان حادثه، تأثير عميق و ماندگاري در سلامت روحي و رواني بازماندگان و جامعه بر جاي ميگذارد. علاوه بر اين، شناسايي دقيق اجساد، از نظر مسائل ارث و بيمه عمر، داراي اهميت حقوقي بوده و تا سالياني دراز پس از وقوع حادثه، تأثير آن بر خانواده و بستگان قربانيان بر جاي ميماند.
آنچه در اين كتاب آمده است، گامي اساسي در راستاي بهبود در امر رسيدگي به قربانيان و بازماندگان آنها ميباشد. در اين كتاب بر نقش حياتي و انكارناپذير سازمانها و جمعيتهاي محلي و مسئوليت دشوار ايشان در امر مديريت بحران تأكيد شده است.
جاي بسي خوشبختي است كه آراء و نظرات راهبردي سازمانهاي مختلف نظير سازمان بهداشت پان آمريكن، سازمان بهداشت جهاني، كميته بينالمللي صليب سرخ و فدراسيون بينالمللي صليب سرخ و جمعيت هلالاحمر، بر غناي اصولي و مباني مندرج در اين كتاب افزوده است.